Tìm hiểu về văn hóa Huế bạn sẽ thấy ẩm thực Huế cũng cầu kỳ, cổ kính như chính chiều dài lịch sử của thành phố này. Là kinh đô phong kiến cuối cùng của Việt Nam, vốn có lịch sử và truyền thống văn hóa lâu đời với những giá trị và bản sắc độc đáo, nền ẩm thực nơi đây thể hiện những nét hấp dẫn riêng của một vùng văn hóa, vừa mang tính truyền thống của dân tộc, vừa tiếp nhận tinh hoa của các nền văn hóa Á Âu, đa dạng và rất đặc trưng. Bạn sẽ không còn phải thắc mắc đến Huế ăn gì sau khi đọc bài viết dưới đây, vì chỉ muốn thu tất cả về và thưởng thức trọn vẹn ẩm thực chốn cung đình mà thôi!
Đôi nét về ẩm thực Huế
Ẩm thực Huế đặc biệt hơn những nơi khác là ở sự cầu kỳ, nhấn mạnh vào từng tiểu tiết nhỏ, đặc biệt là màu sắc và nghệ thuật thưởng thức nhằm để khẳng định sắc thái và con người xứ cố đô. Người Huế đãi “ăn bằng mắt” trước khi ăn bằng miệng, tức là món ăn ngon là phải trông đẹp mắt, ngon miệng, trình bày hài hòa cả về màu sắc lẫn nguyên liệu trước khi đưa vào miệng thưởng thức hương vị. Ví dụ, nếu bát phở ngoài Hà Nội nước dùng phải trong mới đủ tiêu chuẩn thì ở Huế, nước dùng trong các bát bún, bát phở phải đục, có màu vàng của váng mỡ nổi lên trên bề mặt, có màu xanh của ngọn hành tươi, màu đỏ của những lát ớt thái lát mỏng xếp lên trên, và dĩ nhiên không thể thiếu là màu trắng ngần của sợ bún, phở. Tuy kỳ công là vậy nhưng món ăn Huế phải đạt cả 3 tiêu chuẩn là bổ, thơm, rẻ. Muốn được như vậy thì người nấu phải thuần thục trong việc kết hợp các gia vị, hay nói cách khác là phải điêu luyện, kỳ công trong nghệ thuật nêm nếm các loại gia vị vào từng món ăn. Cũng như các tỉnh miền Trung khác, người Huế thích ăn chua, cay và đắng chứ không ngọt như miền Nam, do đó, họ thường mất công nghĩ cách làm sao để kết hợp các hương vị một cách hài hòa, hợp khẩu vị nhiều thực khách tứ phương, hơn là chú trọng vào nguyên liệu chế biến. Bất cứ ai đã từng đến Huế cũng phải ngạc nhiên về sự kỳ công trong cách bày biện món ăn nơi đây, tuy vẫn là những loại thực phẩm bình thường, nhưng nhờ bàn tay khéo léo của những người phụ nữ Huế thì món ăn như được thơm ngon gấp bội, kích thích khẩu vị của nhiều thực khách.
1. Nem tré - Tré trộn Huế
Nếu như Tứ Trụ có bánh gai, làng Vòng có cốm thơm bùi, Hải Dương có bánh đậu xanh, Thanh Hóa có nem chua nức tiếng,... thì vùng đất cố đô Thừa Thiên Huế cũng có một loại đặc sản khiến bao người nhớ thương và ca ngợi, chính là nem tré. Nem tré được làm từ thịt heo xay nhuyễn trộn với da heo thái mỏng, ướp với hỗn hợp gia vị: mè, tiêu, muối, đường, bột ngọt; sau đó gói chặt và đóng thành một xâu dài, khi ăn sẽ cắt thành từng lọn nem nhỏ bằng bốn ngón tay. Quy trình tưởng chừng như đơn giản này nhưng lại yêu cầu rất nhiều sự kỳ công khéo léo của những người nội trợ Huế - ân cần, đảm đang. Nem muốn ăn ngon, giòn thì khi gói phải chặt tay, người ta thường phải cho thêm nhiều lớp lá, vì ít lá lọn nem sẽ mềm và không ngon. Thời gian nem chín là khoảng 2 ngày nếu trời nắng và 3 ngày nếu trời lạnh. Chị em song sinh với nem là tré, 2 món ăn thường đi cùng với nhau. Món ăn nổi tiếng với tré chính là tré trộn. Trong cuốn “Thực phổ bách thiên” của bà Trương Thị Bích, con dâu nhà thơ Tùng Thiện Vương nổi tiếng, có dạy cách làm tré theo bài thơ sau:
“Thịt này làm tré phải rau da
Tỏi cựu, gừng non xắt rối ra
Thính muối mè, đường, đều trộn bóp
Gói bằng lá ổi, bó thanh tra"
Ngày nay, tré trộn cũng là món ăn nổi tiếng đối với thực khách lẫn người dân địa phương Huế, đặc biệt là giới trẻ. Khi đến Huế, bạn có thể đặt online trên Shopeefood theo địa chỉ sau để thưởng thức món ăn nhé!
Thông tin quán
- Địa chỉ: 134A Nguyễn Khoa Chiêm, P. An Tây, Tp. Huế, Huế
- Giá cả: 4.000đ - 65.000đ
- Đặt ngay tại Shopeefood trên ứng dụng Shopee: https://shopeefood.shopee.vn/hue/nem-tre-mai-huong-shop-online
2. Chè sen xứ Huế
Món chè sen bọc nhãn lồng xứ Huế đã nổi danh khắp chốn từ xưa đến nay. Không biết có phải vì sen xứ Huế thơm và nồng đậm, hay kỹ thuật nấu chè của người Huế là bí ẩn gia truyền từ chốn cung đình xưa, mà chè sen xứ Huế đã chinh phục mọi thực khách và gây bất ngờ vưới nhiều người đến thế. Hạt sen dùng để nấu chè kiểu Huế là hạt sen tươi, vẫn còn nhựa và thơm mùi lá mới. Rất ít khi người Huế dùng hạt sen khô để nấu chè, nếu có thì họ cũng không đem ngâm nước tro hay pha tạp chất nào khác, mà chỉ được rửa và ngâm với nước lạnh. Người Huế khi làm chè sẽ đem hạt sen đi hấp chín, sau đó nấu chung với nước đường cát trắng hoặc đường phèn trong vắt cho đến khi sôi nhẹ. Khi nào vị ngọt của đường đủ ngấm vào hạt sen là tắt bếp, bắc ra ngoài. Nghe thì đơn giản nhưng nên bắc bếp ra lúc nào cũng là một bài toán không phải ai cũng giải được. Thường thì người nấu phải túc trực canh chừng để lửa cháy vừa phải, tay khuấy trộn thật nhẹ nhàng để hạt sen không bị nát vỡ, đường không bị vón cục, khi bắc ra là hạt sen mềm vừa đủ, không già, không non. Nếu già quá, hạt sen sẽ mất đi hương vị và mùi thơm tự nhiên, còn nếu non thì hương sen sẽ không đủ thơm tỏa ngát. Bạn có biết hương sen dịu mát của bát chè sen Huế là thứ mùa mê khiến món ăn này mê hoặc tất cả các thực khách đã từng nếm thử không? Đó là thứ hương vị mà không hương liệu nhân tạo nào có thể thay thế được.
Nếu đến Huế, bạn nhất định phải ghé quán chè Mợ Tôn Đích để thưởng thức món đặc sản này nhé!
Thông tin quán
- Địa chỉ: 20 Đinh Tiên Hoàng, P. Phú Hòa, Tp. Huế, Huế
- Giá cả: 8.000đ - 20.000đ
- Đặt ngay tại Shopeefood trên ứng dụng Shopee: https://shopeefood.shopee.vn/hue/che-mo-ton-dich
Ngoài ra, từ chè sen, người Huế còn sáng tạo ra món chè hạt sen bọc nhãn lồng, tức là từng hạt sen nhỏ màu trắng già sẽ được bao bọc trong thịt nhãn mềm mại, giòn ngọt mọng nước, tạo ra một loại nhân chè vừa ngọt dịu trong vị, vừa hài hòa, thanh khiết trong sắc. Quả là nét thăng hoa trong nghệ thuật nấu chè của người Huế! Vị thơm dịu mát của sen, kết hợp với vị ngọt thanh của cùi nhãn, ăn một lần không thể nào quên.
3. Bánh bèo
Bạn có thể đã từng thử bánh bèo ở Đà Nẵng, Hội An, hay cả ở trong miền Nam, các tỉnh như Khánh Hòa, Vũng Tàu,... nhưng khi đến Huế, bạn vẫn nên thử “lại” món ăn này! Yên tâm rằng bánh bèo Huế sẽ đem lại cho bạn một trải nghiệm hoàn toàn khác, và bạn sẽ chỉ muốn ước gì mình được thử nó sớm hơn! Bánh bèo Huế được làm từ gạo xay nhuyễn, khuấy đều rồi cho thêm muối và mỡ, bắc lên bếp đảo đều và liên tục để bột tránh vón cục, sau đó khi đạt được một độ lỏng ưng ý rồi thì múc đổ vào từng khuôn, hấp cách thủy trong khoảng 15-20 phút. Khuôn bánh bèo có thể là những ô gỗ hoặc là những chiếc chén nhỏ. Nhân bánh làm từ tôm giã nhuyễn, tôm được dùng phải là tôm sông tươi, mình nhỏ nhưng thịt ngọt và vỏ mỏng. Tôm giã xong sẽ được rang trên chảo mỡ nóng, thêm gia vị phù hợp như muối, tiêu, bột ngọt để phần nhân thêm đậm đà khi ăn cùng với bột bánh. Khi ăn, ngoài phần bánh bên dưới và nhân tôm giã rắc lên trên, thực khách đừng quên rưới lên trên ít nước chấm nhạt bằng tỏi, ớt để bánh càng thêm thơm ngon đậm vị nhé! Ghé ngay quán Bà Đỏ nổi tiếng xứ cố đô hoặc đặt online trên Shopeefood khi tận hưởng trọn vẹn món ăn bình dân mà hấp dẫn này nhé!
Bà Đỏ - Bánh Bèo - Nậm & Lọc
Thông tin quán
- Địa chỉ: 8 Nguyễn Bỉnh Khiêm, P. Phú Cát, Tp. Huế, Huế
- Giá cả: 5.000đ - 60.000đ
- Đặt ngay tại Shopeefood trên ứng dụng Shopee: https://shopeefood.shopee.vn/hue/ba-do-banh-beo-nam-loc
4. Bún bò Huế
Không phải ngẫu nhiên mà người ta đặt cho món Bún bò cái tên Bún bò Huế. Có lẽ dù bao năm nữa qua đi, dù việc đưa ẩm thực của các vùng miền này sang vùng miền khác trở nên dễ hơn, thì người ta vẫn muốn đến Huế để thưởng thức tô bún bò trọn vị mà không nơi nào bắt chước được. Bún bò giò Huế là sự tổng hòa của rất nhiều nguyên liệu chế biến như sợi bún trắng, bò nhúng vừa chín tái, chả chua, chả thịt giò heo, thịt nạc, thịt gân hầm mềm rục,... chưa kể các thành phần khác trong bát bún như nước dùng được hầm từ xương giò heo, rau thơm thanh mát, vị cay xè của ớt,... tạo nên một “bản hòa ca” ngon ngất ngây, mê hoặc mọi thực khách từ hương vị đến cách bài trí. Đến Huế mà ăn bún bò thì đừng quên ghé gánh bún bò Huế Mệ Kéo đã có hơn 60 năm tuổi đời nhé!
Thông tin quán
- Địa chỉ: 77 Nguyễn Huệ, P. Phú Nhuận, Tp. Huế, Huế
- Giá cả: 15.000đ - 60.000đ
- Đặt ngay tại Shopeefood trên ứng dụng Shopee: https://shopeefood.shopee.vn/hue/bun-bo-o-be-nguyen-hue
5. Các món chay xứ Huế
Có lẽ nhiều bạn không biết nhưng Huế là trung tâm Phật giáo của nước ta, vậy nên việc chế biến các món chay Huế được phát triển và nâng tầm lên đến hàng nghệ thuật. Các món chay không chỉ đơn giản là một món ăn thông thường ở Huế, mà còn thể hiện được nét văn hóa đặc trưng của một vùng đất cố đô cũng như đóng góp lớn vào sự phát triển của ẩm thực Huế. Du khách khi đến với Huế thường rất kinh ngạc trước khả năng chế biến món chay của người dân nơi đây. Trong mỗi món ăn không chỉ có những cái lạ, cái ngon hấp dẫn thực khách mà người Huế còn thông qua đó thể hiện khả năng sáng tạo và quan niệm sống hài hòa, thiện lành của mình. Từ những nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực chay, nhưng những bà, những mẹ ở Huế lại có thể nêm nếm, chế biến thành những món ăn hấp dẫn với hình thức bắt mắt, thân thuộc trong đời sống hằng ngày của mọi người như mì xào thập cẩm, hoành thánh, nem nướng, gà xé phay, bít tết, thịt heo quay kho, cháo gà, chả lụa,... Quả thực là những món ăn nghe tên thôi đã đủ thấy hấp dẫn và cho thấy sự sáng tạo giỏi đến thế nào của những người đầu bếp Huế. Cùng đến Huế và thưởng thức những món chay ngon lành này để đổi gió cho khẩu vị của mình ở những địa chỉ sau nhé!
Liên Hoa Thư Quán
Thông tin quán
- Địa chỉ: 3 Lê Quý Đôn, P. Phú Nhuận, Tp. Huế, Huế
- Giá cả: 15.000đ - 65.000đ
- Đặt ngay tại Shopeefood trên ứng dụng Shopee: https://shopeefood.shopee.vn/hue/lien-hoa-thu-quan-mon-chay
Quán chay Sân Mây
Thông tin quán
- Địa chỉ: 8 Thanh Tịnh, P. Vỹ Dạ, Tp. Huế, Huế
- Giá cả: 10.000đ - 100.000đ
- Đặt ngay tại Shopeefood trên ứng dụng Shopee: https://shopeefood.shopee.vn/hue/san-may-mon-chay
Cảm nhận hương sắc Huế trong từng món ăn không chỉ đưa bạn chu du về một miền ký ức của những cung thành, cung điện, vua chúa, để cảm nhận rõ nét dấu ấn vàng son đã từng ngự trị trên vùng đất này, mà còn giúp bạn cảm nhận rõ nét văn hóa và con người của nơi đây. Bạn sẽ hiểu rằng không phải đến Huế ăn gì mà là đến Huế thưởng thức cái gì để cảm nhận trọn vẹn, thấu hiểu sâu sắc cái phong vị cố đô. Đừng gò ép bản thân vào một khuôn khổ nào mà hãy tận hưởng mọi thứ mà Huế đem đến cho bạn!
